Ψυχοσωματικά συμπτώματα: όταν η ψυχή δεν βρίσκει λόγια, το εκφράζει μέσω του σώματος
ή
Ψυχοσωματικά Συμπτώματα: Όταν η ψυχή «ξεσπά» στο σώμα!
1.Τι είναι τα ψυχοσωματικά;
Είναι σημαντικό να διευκρινίσω σε αυτό το σημείο πως όταν έχουμε σωματική δυσφορία πάντα απευθυνόμαστε πρώτα σε γιατρό, όταν αποκλειστεί το ενδεχόμενο σωματικής νόσου, τότε μπορούμε να το προσεγγίσουμε ψυχολογικά.
Ο όρος “ψυχοσωματικά” (ή σωματοποίηση) περιγράφει συμπτώματα που προκαλούνται ή επιδεινώνονται από ψυχολογικούς παράγοντες. Ο όρος επίσης χρησιμοποιείται όταν οι ψυχικοί παράγοντες προκαλούν σωματικά συμπτώματα χωρίς να υπάρχει κάποια σωματική (βιολογική) νόσος.
2.Μπορούμε να πούμε πως το σώμα δεν ξεχνά; ή μπορούμε να πούμε πως είναι μηχανισμός του σώματος που μας δείχνει πως κάτι πρέπει να δούμε;
Τα συμπτώματα αυτά αποτελούν τη σωματοποιημένη εξωτερίκευση συναισθημάτων ή των ψυχολογικών συγκρούσεων του ατόμου. Το μυαλό μας μπορεί να ξέχασε τα αρνητικά συναισθήματα που βιώσαμε, το σώμα μας όμως όχι. Για αυτόν τον λόγο έρχεται να μας το θυμίσει ώστε να προστατεύσουμε τον εαυτό μας.
3.Τα ψυχοσωματικά συμπτώματα σχετίζονται με το στρες;
Τα ψυχοσωματικά συμπτώματα είναι αληθινά και δεν υπάρχουν απλά στο μυαλό ενός ατόμου.
Ακόμη και καταστάσεις που έχουν μια υποκείμενη παθολογία και αιτία μπορεί να επιδεινωθούν από το στρες και την ανησυχία. Πρακτικά, κάθε νόσος έχει ψυχοσωματικά χαρακτηριστικά. Για παράδειγμα, τα επώδυνα συμπτώματα της αρθρίτιδας είναι πολύ πιο έντονα αν ένα άτομο έχει επίσης κατάθλιψη ή άγχος.
4.Τι μπορεί να εμφανίσουμε;
Οι ψυχοσωματικές διαταραχές που μπορεί να εμφανίσουμε είναι:
Δερματικές
Μυοσκελετικές
Αναπνευστικές Ουρολογικές
Γαστρεντερολογικές
Γεννητικές
Ενδοκρινικές
Ανοσολογικές
Οι διαταραχές ύπνου, η ψυχογενής βουλιμία και η ψυχογενής ανορεξία.
5.Τα ψυχοσωματικά χτυπούν τα όργανα μας;
Tο στομάχι: Διόλου τυχαία η φράση «μας κάθεται στο στομάχι» ή «δεν μπορούμε να χωνέψουμε» έναν άνθρωπο ή μια ιδέα.
-Οι πνεύμονες: Το αναπνευστικό σύστημα θεωρείται ευάλωτο στις συναισθηματικές φορτίσεις.
Έχει παρατηρηθεί ότι οι ασθματικοί ασθενείς συχνά παρουσιάζουν αναπνευστικές κρίσεις όταν βρίσκονται σε καταστάσεις στρες.
– Η καρδιά: Ο χωρισμός, το πένθος οι έντονες συναισθηματικές καταστάσεις επιβαρύνουν την καρδιά μας.
-Το δέρμα: Μεγάλο ποσοστό ανθρώπων που επισκέπτονται το ιατρείο του δερματολόγου παρουσιάζουν κάποια μορφή ψυχικής διαταραχής.
-Το κεφάλι: Οι πονοκέφαλοι και οι ζαλάδες είναι συνήθη ψυχοσωματικά ενοχλήματα (με δεδομένο ότι έχουν αποκλειστεί τα παθολογικά αίτια). Συχνά μάλιστα αποδίδονται σε έντονες συγκρούσεις, στο αίσθημα ματαίωσης, ακόμη και στην αδυναμία αποδοχής του ίδιου μας του εαυτού.
6.Τι ακριβώς συμβαίνει σε νοητικό επίπεδο;
Πολλές φορές το σώμα προσπαθεί να κινητοποιήσει όλο το ανθρώπινο σύστημα.
Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν την τάση να εσωτερικεύουν, να απωθούν και να προσπερνούν αμυντικά οποιοδήποτε αρνητικό βίωμα. Συχνά λοιπόν το «ψυχικό κουκούλωμα» ή αλλιώς «το βάζω κάτω από το χαλάκι» μπορεί να επιφέρει ένα επιφανειακό πρώτο αποτέλεσμα, όμως η ψυχή έχει την τάση να μην ξεχνά εύκολα.
7. Μπορούμε να επικοινωνήσουμε με το σώμα μας;
-Καλό να κλείσουμε τα μάτια ή να ξαπλώσουμε και να έρθουμε σε επαφή με το σώμα μας. Να του δώσουμε το χώρο και το χρόνο να εκφραστεί και να μας πει τι πραγματικά θέλει. Να θέσουμε τις εξής ερωτήσεις:
-Με ποιο τρόπο λειτουργώ στη ζωή μου αυτήν την περίοδο ώστε να σε μπλοκάρω και εμφανίζεις τον πόνο ή την αρρώστια;
-Μήπως χρειάζομαι ξεκούραση;
-Μήπως χρειάζεται να αναβάλλω ή να αποφύγω κάτι;
-Ποιο συναίσθημα κρύβεται πίσω από τον πόνο και πότε πρωτοεμφανίστηκε;
Ποιο γεγονός ήταν η αιτία;
-Υπάρχει κάποιος που θέλω να «τιμωρήσω» και εμφανίζω αυτήν την σωματική διαταραχή;
-Ποιος είναι αυτός που έρχεται κοντά μου όταν αρρωσταίνω;
Ποιος απομακρύνεται; Μήπως αυτό αναζητώ κατά βάθος;
-Αν η αρρώστια είχε ένα μήνυμα να μου δώσει ποιο θα ήταν αυτό;
8.Παράδειγμα στην καθημερινότητα
Το σύμπτωμα, μας υπενθυμίζει ότι υπάρχει κάποια «εκκρεμότητα» που την έχουμε ξεχάσει, κάνει φανερό το συναίσθημά μας. Έχουμε για παράδειγμα θυμώσει με τον σύντροφό μας μας για την κακή συμπεριφορά του στην σχέση μας, συμπεριφορά που μας υποβαθμίζει και καταπιέζει.
Έχουμε πειστεί πως δεν μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε συζητώντας μαζί του. ‘Αφού δεν μπορώ να του μιλήσω, ας το ξεχάσω, θα περάσει’, και όντως το ξεχνάμε. Όμως, κάθε φορά που βρισκόμαστε με το σύντροφό μας μας πονάει πολύ το κεφάλι, το στομάχι κλπ. Αναρωτιόμαστε για την έντονη σωματική ενόχληση και πηγαίνουμε στον γιατρό.
9.Ποια συναισθήματα οδηγούν σε σωματοποίηση;
” Τα κυριότερα συναισθήματα που αν δεν επιλυθούν μπορεί να οδηγήσουν σε μία ψυχοσωματική ασθένεια είναι η λύπη, η ενοχή, ο μη εκφραζόμενος θυμός, η ζήλια, το μίσος, η απογοήτευση, η αγανάκτηση, η μοναξιά και ο φόβος”
10. Το πως μεγαλώσαμε παίζει κάποιο ρόλο;
Οι ειδικοί εξηγούν ότι συχνά οι πάσχοντες από ψυχοσωματικά συμπτώματα προέρχονται από ένα οικογενειακό περιβάλλον όπου οι γονείς δεν εκφράζουν τα συναισθήματά τους, με συνέπεια τα παιδιά να μαθαίνουν αυτόν τον τρόπο συμπεριφοράς και να καταπνίγουν ό,τι νιώθουν ακόμη και ως ενήλικοι. Σε αυτές τις περιπτώσεις, συχνά παρουσιάζονται ψυχοσωματικά συμπτώματα, από τα οποία μάλιστα μπορεί να νοσούν περισσότερα από ένα μέλη της οικογένειας.
11.Τρόποι Αντιμετώπισης;
-Η ψυχοθεραπεία είναι η πιο αποτελεσματική θεραπευτική επιλογή για τις ψυχοσωματικές διαταραχές. Με τη βοήθεια της ψυχοθεραπείας οι θεραπευόμενοι μαθαίνουν νέους τρόπους αντιμετώπισης και επίλυσης των προβλημάτων, καθώς κατανοούν βαθιά την κατάσταση ή τις συνθήκες. όπως για το παραπάνω παράδειγμα.
-Δίνουμε προσοχή στα πρώιμα σημάδια της δυσφορίας.
-Η έκφραση των συναισθημάτων είναι το «κλειδί» της ψυχοσωματικής ισορροπίας. Όταν καταπνίγουμε τον θυμό, την οργή ή τη θλίψη, τότε αυτά είναι πολύ πιθανό να αναδυθούν με τη μορφή ενός σωματικού συμπτώματος.
-Είναι σημαντικό να βλέπουμε τα πράγματα στις σωστές τους διαστάσεις.
-Η σωματική άσκηση μπορεί να συμβάλλει στην αποφόρτιση από το στρες και στη βελτίωση της διάθεσης.
-Το ίδιο μπορούμε να επιτύχουμε και φροντίζοντας να εκπληρώσουμε έναν στόχο που έχουμε αφήσει σε εκκρεμότητα για μεγάλο χρονικό διάστημα.
-Βελτιώνοντας τη σχέση μας με ανθρώπους που είναι σημαντικοί στη ζωή μας.
12. επίλογος
Αγαπάμε αποδεχόμαστε και φροντίζουμε τον εαυτο μας, αν δεν το κάνουμε εμείς δεν θα το κάνει κανένας για εμάς! Ακούμε, αφουγκραζόμαστε το σώμα μας και την ψυχή μας. Και μην ξεχνάμε αυτοφροντιδα σημαίνει υγεία! Κωνσταντινίδου Ιωάννα – healingeffect.gr
