Πολύς λόγος έχει γίνει τα τελευταία χρόνια για όσους έχουν διάφορες διαταραχές προσωπικότητας και συμπεριφοράς. Παράλληλα, έχουν αναδειχθεί καταστάσεις που μας εμποδίζουν από το να ζούμε μια ομαλή κι ήρεμη καθημερινότητα, αφού ολοένα και περισσότερο ερχόμαστε αντιμέτωποι με περιπτώσεις διαφορετικές από τις συνηθισμένες, οι οποίες μας κάνουν να δυσφορούμε, καταλήγοντας να μας πνίγουν.
Κι είναι και κάποιοι άνθρωποι που μας δυσκολεύουν περισσότερο την καθημερινότητα, αυτοί που όταν πάμε κοντά τους νιώθουμε ότι μας καταπίνουν και φοβόμαστε να εκφραστούμε γιατί ξαφνικά θα έρθουμε αντιμέτωποι με δυσανάλογες κι αλλοπρόσαλλες αντιδράσεις. Αυτοί, λοιπόν, έχουν πια έναν χαρακτηρισμό, ένα στοιχείο το οποίο παλαιότερα δεν είχε βρει τρόπο περιγραφής. Ναρκισσιστές, νάρκισσοι, ναρκισσιστική διαταραχή.
Ξαφνικά ξεσπάσματα, άκυρες κατηγορίες, χειρισμοί, αλλόκοτες συμπεριφορές που όμως δίνουν τροφή κι ενέργεια στον νάρκισσο, ενώ το πρόσωπο που συνδέεται μαζί του μαραζώνει κι αρρωσταίνει. Μήπως τελικά όσοι έχουν ναρκισσιστική διαταραχή έχουν και την ησυχία τους σε αντίθεση με όσους ζουν μαζί τους; Για να μη γίνει παρεξήγηση, φυσικά δεν εννοούμε κάποιες σοβαρές ψυχιατρικές καταστάσεις, αλλά τα καθημερινά δυσλειτουργικά φαινόμενα των ναρκισσιστών, οι οποίοι προτάσσοντας τη δικιά τους οπτική και συμφέρον, διαστρεβλώνουν τα πάντα. Στη συνομιλία, επιβάλλουν το δικό τους, ενώ στην καθημερινότητα, υπάρχει κάλυψη όλων των δικών τους αναγκών, ενώ οι ανάγκες των άλλων μένουν πίσω.
Φυσικά λοιπόν και περνάνε καλύτερα. Έχουν την ηρεμία τους διότι από ένα σημείο και μετά κανείς δεν τολμάει να αμφισβητήσει αυτά που λένε ή να έρθει σε σύγκρουση μαζί τους. Γιατί; Γιατί είναι φοβερά ψυχοφθόρο να έρθει κανείς σε σύγκρουση μ’ έναν ναρκισσιστή. Έτσι, αποφεύγει οποιαδήποτε ρήξη και προσπαθεί να λύσει γρήγορα ό,τι συμβαίνει, ακόμα κι αν χρειαστεί να κάνει ό,τι του πει.
Οι Ναρκισσιστές προσωρινά περνάνε υπέροχα, ωστόσο μακροπρόθεσμα, όσοι παραμένουν μαζί τους θα έχουν σοβαρά προβλήματα υγείας, διαταραχή στη δική του ψυχολογία, ελλείψεις κι ανυπέρβλητα κενά, εφόσον δεν καλύπτονται οι ανάγκες τους, αλλά συνέχεια τρέχουν να καλύψουν τις ανάγκες του ναρκίσσου. Κατά πάσα πιθανότητα, επίσης, όσοι είναι μαζί του θα εμφανίσουν κάποιο αυτοάνοσο από το στρες και την αγωνία, από την ένταση και τις μόνιμες συγκρούσεις και διαμάχες.
Ο ναρκισσιστής περνάει καλά στο τώρα, λοιπόν, όμως τελικά θα μείνει μόνος. Φυσικά, για να το καθυστερήσει, ξέρει να διαλέγει και κουμπώνει με ανθρώπους που έχουν αλληλοσυμπληρωματικά στοιχεία στην προσωπικότητά του. Εκείνα που νομίζουν ότι θα διασώσουν τον νάρκισσο, περιμένουν την επιβεβαίωση από αυτόν ή θεωρούν ότι θα τον επαναφέρουν σε μια φυσιολογική συμπεριφορά, ως μικροί σωτήρες.
Μικροί, πλανεμένοι και σύντομα άρρωστοι, σε ένα γαϊτανάκι χωρίς τέλος, όπου ο νάρκισσος ρουφάει επιβεβαίωση κι ενέργεια κι ο ενσυναισθητικός καταρρέει κι αποστραγγίζεται. Βλέφαρα που πετάνε, δόντια που χαλάνε, δυσλειτουργίες στον θυρεοειδή, ανακατωσούρα στο στομάχι, πονοκέφαλοι, σφίξιμο στο στήθος. Πολλά ψυχοσωματικά από την παρέα με τον ναρκισσιστή.
Ίσως χρειαστεί να υιοθετήσουμε κάποια στοιχεία ναρκισσιστικής συμπεριφοράς και για να πούμε πως μπορούμε να βάλουμε κάποια δυσλειτουργικά στοιχεία σε τάξη και να κάνουμε μια νέα αρχή, να μπορούμε να πούμε όχι, να βάζουμε το δικό μας θέλω σε προτεραιότητα, να προστατεύουμε τον εαυτό μας, όπως ο Νάρκισσος. Είναι καλό σχολείο· όσο αντέξεις να μείνεις με τον νάρκισσο, μπορείς να παρακολουθείς αντιδράσεις και ν’ αντιγράφεις συμπεριφορές. Να προστατευθείς από αδυσώπητες δουλειές, από προβληματικούς συγγενείς, από επιφανειακές φιλίες. Ίσως και κάποια στιγμή ν’ αντιμετωπίσεις κι αυτόν τον ίδιο τον νάρκισσο που σου έχει φορτωθεί και δεν μπορείς να διώξεις.
Για να παίξουμε λίγο με το καθρεφτάκι, λοιπόν, Μερικές φορές είναι χρήσιμο να φοβούνται να σε ρωτήσουν ή να σου ζητήσουν κάτι, γιατί θα εκραγείς και θ’ αντιδράσεις περίεργα. Ίσως τότε να έχεις και λίγο την ησυχία σου. Μια ερώτηση μόνο: Μήπως τελικά η πολλή ενσυναίσθηση βλάπτει σοβαρά την υγεία;
Συντάκτης: Αιμιλία Λυμπέρη
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου – pillowfights.gr
